Η σελίδα μας στο Facebook:
Ομηλία από την εκδήλωση για την ημέρα της γυναίκας
Φίλες και φίλοι,
μαζευτήκαμε σήμερα εδώ με αφορμή την 8η του Μάρτη, τη μέρα της γυναίκας. Μια μέρα με ιστορική σημασία και πάντα επίκαιρη που όμως σκόπιμα διαστρεβλώνεται, ευτελίζεται και ύστερα ξαναμπαίνει στο ντουλάπι μέχρι την επόμενη χρονιά.
Ήδη αναφερθήκαμε στην ιστορία της άρα τώρα μένει να αναδείξουμε γιατί τονίζουμε το πόσο επίκαιρη είναι, τώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά.
Τα τελευταία δύο και πλέον χρόνια όλη η ανθρωπότητα “χτυπιέται” αλύπητα. Από το κίνημα του #metoo#, από την πανδημία, τις φρικιαστικές δολοφονίες όλων των γυναικών στη πατρίδα μας και όχι μόνο, μέχρι τα πιο πρόσφατα γεγονότα του πολέμου στην Ουκρανία.
Παρ’ όλο που η πανδημία και ο πόλεμος δεν διαχωρίζουν τα δύο φύλα αυτά καθ’ αυτά και πλήττουν τους ανθρώπους χωρίς εξαίρεση, οι γυναίκες λόγω της ήδη βαθιά ριζωμένης ανισότητας που χτίστηκε στην κοινωνίας μας κουβαλάνε το βάρος του ρόλου του του επιβλήθηκε.
Η μάνα στέκεται μπροστά στα παιδιά της για να τους ξηγήσει γιατί συμβαίνει ο πόλεμος, γιατί ο πατέρας δεν είναι μαζί τους. Η μάνα και σύζυγος του κάθε στρατιώτη,
που για τα ξένα συμφέροντα ζει με τον φόβο για τους δικούς της ανθρώπους.
Η πανδημία έφερε στην επιφάνεια την ανικανότητα και την αδιαφορία του συστήματος να λύσει βασικά και αναγκαία ζητήματα που αφορούν όχι μόνο την υγεία στο σύνολο της κοινωνίας και τις εργασιακές συνθήκες που επικράτησαν ειδικά για τους εργαζόμενους στην πρώτη γραμμή, στον κλάδο της υγείας. Οι αναστολές αδειών ήταν η μοναδική λύση στα υποστελεχωμένα νοσοκομεία.
Πόσες γυναίκες στερήθηκαν το δικαίωμα για ξεκούραση, που δεν είχαν ποιόν να αφήσουν στο σπίτι αφού τα παιδιά παρακολουθούσαν τα μαθήματα τους μέσω τηλεκπαίδευσης και δεν είχαν απαραίτητο χρόνο για το νοικοκυριό τους.
Τα όργανα της ΕΕ και άλλων κρατών περιγράφουν πολύ εύστοχα τα προβλήματα των γυναικών, προβλήματα που αποτελούν πρόφαση και περαιτέρω επίθεση στα δικαιώματα τους. Είναι φανερό ότι καμία πρόθεση δεν υπάρχει να λυθεί το ζήτημα της γυναικείας ανισοτιμίας. Ξεκινώντας μόνο από το γεγονός ότι απασχολείται μόνο το 63,5%
του γυναικείου δυναμικού των χωρών της ΕΕ ικανού να εργαστεί και εξακολουθεί κατά μέσο όρο να πληρώνεται 16% λιγότερο από τον άντρα.
Από αυτές τις γυναίκες, οι περισσότερες δεν βρίσκονται σε θέσεις πλήρους εργασίας αλλά ημιαπασχόλησης, με τις
γυναίκες μετανάστριες να εργάζονται σε θέσεις για 10 ώρες την εβδομάδα. Αυτό γιατί και οι ίδιες πιστεύουν ότι είναι αδύνατον να εργαστούν πλήρως λόγω παιδιών ή ανθρώπων με αναπηρία στην οικογένεια. Με λίγα λόγια, θεωρείται η ημιαπασχόληση ατομική επιλογή της γυναίκας για να φροντίζει το σπίτι, τα παιδιά ή κάποιον υπερήλικα και δεν κρίνεται το σύστημα που δεν διαθέτει καμία υποδομή και δεν μεριμνεί προς στήριξη της μητρότητας και της οικογένειας.
Από τη μία τα εξοντωτικά ωράρια και από την άλλη μερική απασχόληση, το πρόβλημα αυτό του συνδυασμού της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής εξελίσσεται σε ένα από τα σοβαρότερα για τα σύγχρονα ζευγάρια.
Για αυτές τις εργασιακές συνθήκες, όμως, η ΕΕ έχει δώσει τη λύση. Πόσες μελέτες δεν είδαμε, πακέτα στήριξης και προτροπές των κυβερνήσεων οι γυναίκες να γίνουν αυτοαπασχολούμενες, να στήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις. Ας θυμηθούμε τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ως υπουργό, που έλεγε στις απολυμένες καθαρίστριες να στήσουν δικές τους επιχειρήσεις καθαρισμού. Χωρίς, φυσικά, να βάζει μπροστά το ζήτημα του ανταγωνισμού με άλλες μεγάλες επιχειρήσεις.
Ακόμη και η προβολή των γυναικών που βρίσκονται σε ισχυρές θέσεις, στα κέντρα λήψεως αποφάσεων γίνεται με τέτοιο τρόπο που αμβλύνει περισσότερο την ανισότητα των δύο φύλων αφού το επιχείρημα είναι πως οι γυναίκες από τη φύση τους έχουν αλλού είδους ευαισθησίες. Σκεφτείτε μόνο ότι με αυτή την πρόφαση, στις περισσότερες και πλέον εταιρίες οι διευθύνοντες του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού είναι γυναίκες, ενώ απλό την άλλη οι άντρες καταλαμβάνουν τις θέσεις των οικονομικών και διευθύνοντων συμβούλων. Μάλιστα, πολλές φεμινιστικες οργανώσεις και οργανισμοί πρόβαλαν όλα τα παραπάνω σαν κατακτήσεις του γυναικείου κινήματος.
Το πρόβλημα της προσχολικής αγωγής είναι άμεσα συνδεδεμένο με την δυσκολία μιας νέας μητέρας να εργαστεί. Βλέπουμε την κατάσταση στην Γερμανία σήμερα. Στα δύο εκατομμύρια ανέρχεται ο αριθμός των παιδιών κάτω των 3 ετών και από αυτά μόνο το 15% δέχεται παροχές προσχολικής αγωγής. Τα 2/3 των παιδικών σταθμών, που ανήκουν στους δήμους, στηρίζονται σε παροχές από ΜΚΟ αλλά και από την εκκλησία ενώ το
υπόλοιπο πληρώνεται από τους γονείς.
Η παιδική ηλικία είναι η σπουδαιότερη περίοδος της ανθρώπινης ζωής. Πόσο, λοιπόν, επηρεάζονται αυτά τα παιδιά που μεγαλώνουν σε οικονομική και πολιτική κρίση, που οι γονείς παλεύουν με την ανεργία ή που ένας από
τους δύο κάνει 2 και 3 δουλειές για να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ή μεγαλώνουν με την γιαγιά, την γειτόνισσα.
Στη Γερμανία, βέβαια, όσο υπήρχε το αντίπαλο δέος της DDR, οι εργαζόμενοι είχαν κάποιες κατακτήσεις που σήμερα ξηλώνονται με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο.
Στην ανατολική Γερμανία το 90% των γυναικών σε εργάσιμη ηλικία εργάζονταν. Κάθε επιχείρηση είχε σχέδιο υποστήριξης των γυναικών, έπαιρνε μέτρα για την παραπέρα εκπαίδευση τους και τις στήριζε στην κοινωνική τους ζωή. Οι άδειες εγκυμοσύνης και λοχείας ήταν στις 26 εβδομάδες με ολόκληρο μισθό. Όταν οι μητέρες επέστρεφαν στη δουλειά τους ενώ θήλαζαν δικαιούνταν δύο 45λεπτα διαλείμματα που μετρούσαν ως εργάσιμος χρόνος και για μητέρες με δύο παιδιά και πάνω μειωνόταν το ωράριο τους κατά 3,5 ώρες με πλήρεις αποδοχές έως ότου το παιδί γίνει 16 χρονών.
Η πολιτική της κατοικίας προσαρμοζόταν ανάλογα με τις ανάγκες της οικογένειας και φυσικά όλα τα παιδιά είχαν μια θέση σε παιδικό σταθμό. Μιλάμε για 2, 3 παιδιά ενώ στην σημερινή εποχή αντιμετωπίζουμε σοβαρό πρόβλημα υπογεννητικότητας.
Και είναι φυσικό μέσα σε αυτές τις συνθήκες του σύγχρονου τρόπου ζωής, στις ανεπτυγμένες κοινωνίες. Η
εντατικοποίηση της εργασίας επιβαρύνει την σωματική και ψυχική υγεία των γυναικών. Τα κυκλικά ωράρια και η νυχτερινή εργασία, που η απαγόρευση της άρθηκε στο όνομα της ισότητας των δύο φύλων, αποτελούν ένα σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την αναπαραγωγική ηλικία των γυναικών. Οι συνθήκες εργασίας μπορούν να οδηγήσουν και σε επιπλοκές κατά την διάρκεια μιας πιθανής κύησης.
Οι εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου καλύπτονται μερικώς από τα ταμεία ενώ κόπηκε το επίδομα τοκετού. Η μητρότητα αντιμετωπίζεται ως κόστος για τον εργοδότη. Στην περίπτωση μια γυναίκας στην Ισπανία, μάλιστα, το δικαστήριο αθώωσε τον εργοδότη της που την απέλυσε διότι η απόλυση δεν ήταν λόγω εγκυμοσύνης αλλά στο πλαίσιο ομαδικών απολύσεων. Αρκεί, δηλαδή να υπάρχει μια άλλη πρόφαση. Ακόμα και στην Σουηδία, το σκανδιναβικό μοντέλο, έφτασαν να λειτουργούν στη Στοκχόλμη 2 μαιευτικές κλινικές σε δημόσια νοσοκομεία με αποτέλεσμα γυναίκες να αναγκάζονται να πάνε σε άλλες πόλεις να γεννήσουν, κάτι πολύεπικίνδυνο και για τις ίδιες αλλά και για το μωρό.
Ο καθένας βέβαια μπορεί να σκεφτεί ότι στον δυτικό κόσμο έχουν κατακτηθεί κάποια δικαιώματα σε σχέση με τις γυναίκες που ζούνε για παράδειγμα σε κάποιες χώρες του αραβικού κόσμου. Στην Σαουδική Αραβία μέχρι το 2017 οι γυναίκες απαγορευόταν να οδηγούν μέχρι που έγινε αντιληπτό ότι τα γυναικεία εργατικά χέρια είναι απαραίτητα για να συνεισφέρουν στην παραγωγή του πλούτου για τους ήδη έχοντες τους παραχώρησαν το
δικαίωμα.
Ας μην γελιόμαστε ότι αυτό δεν συμβαίνει και στον δυτικό κόσμο, όπως ανέφερα και παραπάνω. Στην εξέλιξη της ανθρωπότητας και του συστήματος στο οποίο ζούμε, υπήρξαν εκσυγχρονισμοί όπως η αναγνώριση των τυπικών αστικών, νομικών και πολιτικών δικαιωμάτων καθώς επίσης και η δυνατότητα βελτίωσης του μορφωτικού
επιπέδου των γυναικών με το δικαίωμα πρόσβασης στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
Μέτρα και αποφάσεις που έκαναν τη γυναίκα ένα καλύτερο εκμεταλλεύσιμο υλικό.
Όμως, φίλες και φίλοι, προφανώς και υπάρχουν τεράστιες διαφορές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες και ηπείρους. Έχουν λυθεί ζητήματα που σε άλλες χώρες παραμένουν άλυτα και αυτό δεν έγινε με την πρωτοβουλία καμίας κυβέρνησης καμιάς χώρας. Η ανάγκη για τη συμμετοχή της γυναίκας στην παραγωγή δημιούργησε και τις προϋποθέσεις για να αναπτυχθεί η πάλη και ο αγώνας των γυναικών.
Εδώ έρχεται το πραγματικό νόημα της 8 Μάρτη, η αφετηρία αυτής της ημέρας, που προσπαθούν να στρεβλώσουν με κάθε τρόπο, o χαρακτήρας δηλαδή του γυναικείου κινήματος, που βγήκε μπροστά και απέσπασε με πολλούς αγώνες βασικές κατακτήσεις.
Προηγήθηκε σκληρός αγώνας, όπως ήταν η αιματηρή αναμέτρηση των εργατριών της Ν. Υόρκης το 1857 με την εργοδοσία, την αστυνομία, τις δικαστικές αρχές. Αντιμετώπισαν την εργοδοτική και κρατική βία, γιατί διεκδίκησαν 10ωρη δουλειά από 16 ώρες που εργάζονταν, ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, μεροκάματα ίσα με των κλωστοϋφαντουργών και των ραφτών, διεκδικήσεις που αποτελούσαν κόστος για τα κέρδη των βιομηχάνων στην υφαντουργία και τα ραφτάδικα.
Είχανε πάρει τη σκυτάλη από τις εργάτριες της Αγγλίας, από τις καπελούδες της Γαλλίας, τις βαμβακοεργάτριες στη Μασαχουσέτη. Οι κατακτήσεις λοιπόν που πέτυχαν οι γυναίκες στην Ευρώπη και αλλού δεν είναι αποκομμένες από τις κατακτήσεις του ίδιου του εργατικού κινηματος.
Το γυναικείο ζήτημα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πάλης των εργαζόμενων λαών όλου του κόσμου αντρών και γυναικών που παρά τις ανισότητες που δημιουργεί το ίδιο το σύστημα ανάμεσα τους δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν παρά μόνο να αγωνιστούν μαζί για μια καλύτερη ζωή. Κάθε γυναίκα, με τα πρόσθετα εμπόδια που της έχουν βάλει και κάθε άντρας πρέπει να πάρουν θέση, να αντισταθούν μαζί στην ανισοτιμία και την
εκμετάλλευση, να γίνουν μέλη σε επιτροπές αγώνα και σωματεία, να αντισταθούν, να πάρουν μέρος στη δράση.
Αυτός είναι ο δρόμος για να επιτευχθεί η πραγματική ισότητα, η πραγματική ελευθερία.
